Zona, Bağışıklık Sistemi Zayıf Kişiler İçin Daha Büyük Risk Taşıyor

Hem deriyi hem de sinirleri etkileyen viral bir enfeksiyon olan zona, suçiçeği virüsünün yıllar sonra yeniden aktif hale gelmesiyle ortaya çıkıyor. Uzmanlar, hastalığın özellikle 50 yaş üzeri bireylerde ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde yaygın olduğunu belirtiyor. Bayındır Söğütözü Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Doç. Dr. Tuba Oskay ve Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Acar, zona hakkında önemli bilgiler paylaştı.

Zona Hastalığının Nedenleri ve Belirtileri

• Risk Faktörleri: Hastalığın en önemli tetikleyicisi yaşlanmadır. Bunun yanı sıra, HIV, kanser, kemoterapi gibi bağışıklık sistemini zayıflatan durumlar, yoğun stres, yetersiz beslenme ve düzensiz uyku da zona riskini artırır.

• Belirtiler: Zona, genellikle vücudun tek tarafında görülen karıncalanma, yanma ve batma hissiyle başlar. Bu belirtileri takiben şiddetli ağrı ve içi su dolu kırmızı kabarcıklar ortaya çıkar. En ciddi formu olan oftalmik zona, gözü etkileyerek görme kaybına yol açabilir.

Erken Tanı ve Tedavinin Önemi

Doç. Dr. Tuba Oskay, zona hastalığında erken tanı ve tedavinin hayati önem taşıdığını vurguluyor. İlk 72 saat içinde antiviral tedaviye başlanması, iyileşme süresini kısaltır ve komplikasyon riskini azaltır. Hastalık süresince döküntülerin kuru ve temiz tutulması, ağrıyı hafifletmek için ise doktorun önerdiği ağrı kesicilerin kullanılması önemlidir.

Zona Aşısı Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Prof. Dr. Ali Acar, zona hastalığının en yaygın komplikasyonunun uzun süreli sinir ağrısı (postherpetik nevralji) olduğunu belirtiyor ve zona aşısının bu ciddi komplikasyonu önlemede etkili olduğunu söylüyor.

• Kimler Yaptırmalı? Aşı, 50 yaş ve üzerindeki yetişkinlere ve bağışıklık sistemi zayıflamış 18 yaş ve üzeri bireylere önerilir.

• Dozaj: Aşı, iki dozluk bir seri halinde uygulanır. İkinci doz, ilk dozdan 2 ila 6 ay sonra yapılmalıdır.

• Tekrar Zona Geçirenlere Aşı: Daha önce zona geçirmiş kişiler de aşı olabilir. Aşı, hastalığın tekrarlamasını önlemeye yardımcı olur. Aşı olmak için belirli bir süre beklemek gerekmez, döküntülerin geçmesi yeterlidir.

• Koruma Süresi: İki doz aşı, en az %97 koruma sağlar ve bu korumanın 10 yıl sürmesi beklenir. Yapılan çalışmalar, koruma süresinin 20 yıla kadar devam edebileceğini gösteriyor.

• Güvenlik: Aşı güvenli kabul ediliyor; yan etkiler genellikle hafif ağrı veya birkaç gün süren halsizlik gibi belirtilerle sınırlı kalıyor.