İstanbul'da bir ailenin trajik kaybı sonrası gündeme gelen otel ilaçlamaları hakkında Üsküdar Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Müge Ensari Özay, hayati uyarılarda bulundu. Uzmanlar, otellerde yapılan haşere mücadelesinin (pestisit kullanımı) doğru yönetilmediğinde hem çalışanlar hem de misafirler için ciddi akut ve kronik sağlık riskleri oluşturduğunu belirtiyor.

Pestisitlerin Sağlık Üzerindeki Etkileri

Pestisitler (böcek ilaçları) kontrollü kullanılmadığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir:

• Akut (Ani) Etkiler: Solunum yolu irritasyonu, göz-kulak-burun yanması, baş ağrısı, mide bulantısı, ciltte kızarıklık ve nörolojik belirtiler.

• Kronik (Uzun Vadeli) Etkiler: Endokrin sistem bozuklukları, bazı kanser türleri, nörotoksik etkiler ve üreme sağlığı sorunları.

• Risk Grupları: Özellikle çocuklar, yaşlılar, hamileler ve astım hastaları pestisit kalıntılarına karşı daha savunmasızdır.

İlaçlama Sonrası Odaya Giriş Süresi (Re-entry)

Dr. Özay, ilaçlama sonrası odaya giriş süresinin kullanılan yönteme göre değiştiğini, ancak etiket talimatı net değilse en koruyucu yaklaşımın 24 saatlik bekleme olduğunu vurguladı.

• Yüzey Spreyleri: Genellikle 1–2 saatlik havalandırma yeterli olabilir.

• Sisleme veya Fumigasyon: Bu tür yoğun uygulamalarda süre 12–24 saati aşabilir.

• Genel Kural: Oda tekrar kullanılmadan önce mutlaka güçlü şekilde havalandırılmalı, temas yüzeyleri temizlenmeli ve gıda hazırlama alanlarında ekstra hijyen sağlanmalıdır.

Otellerde Uyulması Gereken Yasal ve İSG Kuralları

Türkiye'deki yasal düzenlemeler (6331 sayılı İSG Kanunu ve Biyosidal Ürünler Yönetmeliği) çerçevesinde otellerin uyması gereken zorunluluklar şunlardır:

• Ruhsatlı Ürünler: Kullanılan pestisitlerin tamamı Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış olmalıdır.

• Yetkili Personel: Uygulama yalnızca eğitimli ve yetki belgesine sahip personel tarafından yapılmalıdır.

• Bilgilendirme: İşveren, çalışanları kimyasal risklere karşı bilgilendirmeli ve koruyucu donanım (maske, eldiven vb.) sağlamalıdır.

• Misafir Uyarısı: Mevzuatta açıkça yer almasa da uluslararası standartlar gereği; oda kapısına uyarı notu bırakılması ve uygulama saatlerinin önceden misafirlere duyurulması önerilir.

Neden Oteller Riskli?

Oteller; yoğun insan sirkülasyonu, gıda servisi ve farklı iklim koşulları nedeniyle hamamböceği, tahtakurusu ve kemirgenler için ideal üreme alanlarıdır. Bu zararlılar Salmonella, E. coli ve Hantavirüs gibi hastalıkları taşıyabilir. Bu nedenle ilaçlama, işletmenin sürdürülebilirliği ve halk sağlığı için kritik öneme sahiptir ancak doğru stratejilerle uygulanmalıdır.